Filtry powietrza

Tabela 1. Kategorie powietrza zewnętrznego zgodnie z EN 13779: 2007

Do typowych zanieczyszczeń gazowych, które mają być uwzględnione w ocenie powietrza zewnętrznego, należą: tlenek węgla, dwutlenek węgla, dwutlenek siarki, tlenki azotu i lotne związki organiczne (VOC – np. benzen, rozpuszczalniki i węglowodory aromatyczne). Wpływ na warunki wewnętrzne takich zanieczyszczeń powietrza zewnętrznego zależy od stopnia ich reaktywności. Większość wytycznych dotyczących powietrza zewnętrznego opiera się o parametr PM₁₀ (Particulate matter - substancja w postaci cząstek o średnicy aerodynamicznej nie większej niż 10 μm), lecz ze względu na ochronę zdrowia, zaleca się położenie większego nacisku na mniejsze cząstki. W przypadku potrzeby uwzględnienia cząstek o charakterze biologicznym, patogennym (np. szpitale) wytyczne dotyczące PM₁₀ nie są istotne i ważniejszym względem jest chorobotwórcze zagrożenie stwarzane przez te twory biologiczne. Główne źródła tych cząstek to:

• Pył atmosferyczny pośród wielu elementów składa się z pyłu drogowego, sadzy i organicznych drobin. Cząsteczki pyłu same z siebie nie są patogeniczne jednakże mogą nieść na sobie mikroorganizmy.
• Pyłki są częścią reprodukcyjnych komórek roślin. Pomimo, że nie są patogenami mogą powodować reakcje alergiczne i astmę. Ponieważ cząsteczki pyłków są większe niż 15 mikronów, mogą być skutecznie usuwane z powietrza poprzez użycie wysokiej jakości filtrów.
• Zarodniki grzybów. Grzyby zawierają wiele setek różnych mikroorganizmów, które pomagają w rozkładzie roślin. Większość może powodować alergie, a rzadko poważne infekcje. Grzyby wytwarzają zarodniki, które są przenoszone przez powietrze.
• Bakteria jest rodzajem pierwotniaka bez jądra, zwykle wielkości 2-3 mikrony. Rozmnażanie bakterii następuje poprzez podział komórki. W systemie cyrkulacji powietrza filtry muszą usuwać bakterie, aby uniemożliwić ich ponowne wejście do systemu wentylacji.
• Wirusy są najmniejszymi pasożytami (15-400 nm), a ich reprodukcja jest całkowicie zależna od komórek. Zbudowane są z zewnętrznej powłoki (proteinowej lub lipidowej) i rdzenia nukleinowego (RNA lub DNA). W większości przypadków ten rdzeń penetruje podatną komórkę i inicjuje infekcje.

W normie przez powietrze wewnętrzne rozumie się powietrze w obsługiwanym pomieszczeniu lub w strefi. Jest oznaczane skrótem IDA. Podaną w Tabela 2 klasyfikację stosuje się do powietrza wewnętrznego w strefi przebywania ludzi. W normie podano pięć metod szczegółowej klasyfikacji powietrza wewnętrznego. Wybór metody jest dowolny, lecz powinna ona być dostosowana do sposobu użytkowania pomieszczenia i wymagań. Stosowanie różnych metod prowadzi do tej samej kategorii jakości powietrza wewnętrznego, a niekoniecznie do tej samej ilości powietrza nawiewanego. W specjalnych przypadkach norma dopuszcza stosowanie innych niż podane poniżej metody, zmierzające do ilościowego określenia jakości powietrza wewnętrznego (IDA).

• W środowisku miejski jest ogólna rekomendacja do używania filtrów gazowych, filtry te powinny pracować z filtrami klasy F8 lub F9
• Z powodów higienicznych zaleca się używać filtracji dwustopniowej
  • Minimalnie M5, ze wskazaniem na F7 w pierwszym stopniu
  • Minimalnie F7, ze wskazaniem F9 w drugim stopniu
• Jeśli występuje tylko jeden stopień filtracji, minimalna zalecana klasa filtracji to F7
• Dla celów recyrkulacji powietrza zalecana minimalna klasa filtracji to M5
• Dla ochrony urządzeń instalacji należy stosować filtry klasy M5
• Wymiany filtrów powinny być robione nie tylko na podstawie optymalizacji ekonomii. Ważne są także bardzo względy higieniczne. Należy uwzględnić warunki, z pośród których spełnienie jednego wymaga wymiany filtrów powietrza
  • Maksymalny okres pracy filtra 1 stopnia to 1 rok
  • Maksymalny okres pracy filtra 2 stopnia to 2 lata
  • Maksymalny okres pracy filtra do recyrkulacji to 2 lata
  • Osiągnięcie dopuszczalnego spadku ciśnienia filtra
• Aby uniknąć wzrostu mikrobiologicznego w filtrach, instalacja powinna być zaprojektowana, żeby wilgotność względna powietrza(RH) pozostawała na poziomie niższym niż 90% i dalej aby średnia RH z trzech kolejnych dni była niższa niż 80% we wszystkich częściach systemu (w tym w sekcji filtracyjnej)

Tabela 2. Klasyfikacja powietrza wewnętrznego

Tabela 3. Rekomendowane najniższe klasy filtracji dla sekcji filtracyjnej (definicje klas filtracji zgodnie z normą EN 779)

¹⁾ GF – filtry gazowe (filtry węglowe) i/lub filtry chemiczne